Hoe werd Boudewijn de Groot Nederlands grootste troubadour?
Gepubliceerd: 21-12-2017
Laatste update: 10-03-2023
Toeval kan in een klein hoekje zitten. Want hoe groot was de kans dat Nederlands grootste troubadour Boudewijn de Groot en schrijver Lennaert Nijgh in dezelfde straat in Heemstede opgroeiden? De twee bundelden eind jaren zestig de krachten en werden bepalend voor het geluid van de radio in de jaren die volgden. Wat was het geheim van het duo? Wat kon De Groot wat Rob de Nijs niet kon? En hoe overklaste hij uiteindelijk ook 'Bohemian Rhapsody' in de Top 2000?
Redacteur: Robert Lagendijk
- Allereerst, hoe werd Boudewijn de Groot muzikant?
- Was Boudewijn de Groot de Nederlandse Bob Dylan?
- Was Boudewijn de Groot een hippie?
- Was het bijna gedaan met Boudewijn de Groot?
- Is 1973 de gouden periode van De Groot / Nijgh?
- Hoe versloeg Boudewijn de Groot ‘Bohemian Rhapsody’ in de Top 2000 van 2005?
- Krijgt Boudewijn de Groot ook andere erkenning?
- Wie zijn de vrienden van Boudewijn de Groot?
Allereerst, hoe werd Boudewijn de Groot muzikant?
Eigenlijk per ongeluk. Boudewijn de Groot wil namelijk aanvankelijk cineast worden. Hij wordt geboren in een Japans interneringskamp in Batavia, waar een jaar later zijn moeder overlijdt. Boudewijn, stil en introvert, wordt ondergebracht bij een tante in Haarlem. Als hij zes jaar is, komt zijn vader ook terug naar Nederland en vestigt het gezin zich in de César Francklaan in Heemstede. Daar woont Lennaert Nijgh, die vrienden wordt met de jongere stiefbroer van Boudewijn de Groot. Boudewijn leert gitaarspelen en speelt liedjes van protestzanger Jaap Fischer en de Franstalige Jacques Brel. Nijgh, ook stil en introvert, begint van alles en nog wat te schrijven. De twee werken voor het eerst samen bij een schoolmusical. Later, in hun examenjaar, maken ze een filmpje waarin De Groot enkele liedjes zingt. Beiden worden vervolgens toegelaten tot de filmacademie.
Boudewijn de Groot (links) en Lennaert Nijgh in 1966.
De vriendenclub waar Nijgh en De Groot deel van uit maken, bestaat uit vrijgevochten jongens en meisjes uit een goed milieu. Ze zijn allemaal cultureel geëngageerd. Acteurs Jeroen Krabbé en Rudolf Lucieer maken bijvoorbeeld ook deel uit van het gezelschap. Hele weekeinden worden – doorgaans zonder kleren aan – gesleten in de Aerdenhoutse villa De Bereklauw die van de ouders van kunstenaar Jan-Willem Schrofer is. Er wordt gefilmd, muziek gemaakt en geplonsd in de vijver. Nijgh kijkt met pen en papier in de ene hand, en een borrel in de andere, van een afstand toe.
De Bereklauw in Kom Nader, een documentaire die in Het Uur van de Wolf werd uitgezonden.
Hele weekeinden worden – doorgaans zonder kleren aan – gesleten in de Aerdenhoutse villa De Bereklauw.
Was Boudewijn de Groot de Nederlandse Bob Dylan?
Ja, aanvankelijk wel. Een nieuwslezer uit die tijd, krijgt namelijk het filmpje met twee liedjes van Nijgh en De Groot onder ogen en neemt het mee naar een platenmaatschappij. Troubadour Boudewijn de Groot gaat met zijn akoestische gitaar plus de teksten van Lennaert Nijgh de studio in en neemt enkele liedjes op. Ze worden op een EP uitgebracht, maar hits worden het niet. Wel mag De Groot meedoen aan een talentenjacht op televisie. Hij eindigt met het gewaagde nummer 'Élégie Prenatale' (over seks vóór het huwelijk) achter grappenmaker Andre van Duin.
Boudewijn de Groot.
In Amerika neemt protestzanger Bob Dylan afscheid van zijn akoestische gitaar en gaat succesvol verder met meer elektrische begeleiding. Ook De Groot bewandelt dit pad. Om een grote doorbraak te forceren, besluit producer Tony Vos een aantal covers en bewerkingen op te nemen. 'Een Meisje Van Zestien', een beatbewerking van het nummer 'Une Enfant' dat Charles Aznavour ooit voor Édith Piaf had geschreven, wordt meteen een hit. Boudewijn de Groot heeft een hekel aan het nummer. “Dit eens maar nooit meer,” schrijft hij op zijn eigen exemplaar. Hij vindt het nozemmuziek en verlangt terug naar zijn eigen akoestische gitaar. “Dat is artistieker en intellectueler,” vertelt hij daarover. Maar de hit stelt hem in staat een heel album op te nemen en naast vijf nummers met Nijgh, verschijnen er zeven covers op, van onder meer The Kinks, Simon and Garfunkel, Bob Dylan en Donovan. Met de single 'Welterusten, Meneer de President' vestigt De Groot definitief zijn naam als protestzanger.
'Welterusten, Meneer de President' is een protestlied tegen de oorlog die de Verenigde Staten op dat moment voert in Vietnam.
Was Boudewijn de Groot een hippie?
Voor De Groot en Nijgh breekt een succesvol jaar aan. Het album Voor De Overlevenden, met daarop de hits 'Testament', 'Verdronken Vlinder' en 'Het Land Van Maas En Waal' scoort goed. Elke prijs wordt in 1967 binnengesleept. In de teksten rekent Nijgh af met zijn jeugd in Heemstede en doet hij verslag van de periode in De Bereklauw. Muzikaal is het voornamelijk De Groot met zijn akoestische gitaar die de toon zet. Maar het muzikale landschap verandert, net als de samenleving – of eigenlijk de hele wereld, in rap tempo. De jeugd wordt mondiger en laat zich niet meer de les lezen door hun ouders of het gezag. Er ontstaat een levendige jongerencultuur die in opstand komt tegen van alles en nog wat.
Boudewijn de Groot.
Tien jaar eerder domineerden zangers en zangeressen met hun chansons de radio, nu zijn het ineens wilde bandjes die de jeugd een stem geven. The Beatles uit Engeland is daar een goed voorbeeld van. Hitlijsten worden in het leven geroepen en de radio ondergaat een verjongingskuur. Daar hoor je ineens de smaak van de week. Ook The Beatles blijven op zoek naar een nieuwe sound. Hun album Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band is baanbrekend en zoekt de grenzen op van wat er technisch mogelijk is. De hippiejeugd voelt zich aangetrokken tot de psychedelische teksten, de rijke orkestraties en de bijzondere instrumenten uit verre oorden – zo ook De Groot en Nijgh. Het album Picknick wordt hun Nederlandstalige Sgt. Pepper’s, met 'Meester Prikkebeen' en 'Als De Rook Om Je Hoofd Is Verdwenen' als grootste hits.
Picknick, het psychedelische album vol orkestrale pop van Boudewijn de Groot.
Was het bijna gedaan met Boudewijn de Groot?
Eigenlijk wel. Hij pleegt vervolgens namelijk een soort artistieke zelfmoord. De Groot en Nijgh werken steeds vaker voor anderen, en ook los van elkaar. Zo groeien ze langzaam uit elkaar. Boudewijn de Groot zegt eerst Lennaert Nijgh en vervolgens het Nederlandstalige lied vaarwel en zoekt het experiment op. Hij schrijft lange stukken muziek op synthesizers en begint nieuwe samenwerkingen. Hij toert nog wel met gitaar door het hele land, maar het publiek is doorgaans teleurgesteld omdat De Groot in zijn eentje lang niet zo vrolijk klinkt als zijn georkestreerde singles.
Boudewijn de Groot tijdens de repetities voor het Grand Gala du Disque in de RAI.
Uiteindelijk koopt hij van zijn laatste geld een boerderijtje en vestigt zich in Drenthe. Hier kiest hij voor een nieuwe begeleidingsband, bestaande uit oude rotten van de bluesscene, zoals Eelco Gelling van Cuby and the Blizzards en Jay Baar van Q65. Samen met schrijver Simon Vinkenoog schrijft hij het nummer ‘Captain Decker’ – een knipoog naar David Bowie's Major Tom ligt voor de hand, dat onder de bandnaam The Tower wordt uitgebracht. De platenmaatschappij werkt ondertussen hard aan het afscheid van de oude Boudewijn de Groot. Het eerste album wordt opnieuw uitgebracht en er verschijnt een verzamelplaat met alle hits. De Groot zelf stort zich op het produceren van anderen. Op een gegeven moment pakt De Groot in 1972 de telefoon en belt zijn oude vriend Lennaert Nijgh op. De hippietijd is definitief voorbij.
"Zijn dit die slome hippies?"
Is 1973 de gouden periode van De Groot / Nijgh?
De Groot hertrouwt en in augustus 1972 wordt zijn derde kind, Jimmy, geboren. Ruim een jaar later (in oktober 1973) verschijnt 'Jimmy' als single van het album Hoe Sterk Is De Eenzame Fietser. Die tekst is niet van Nijgh, de meeste andere teksten van het album wel. De Groot vertelt later dat hij altijd moeiteloos met de teksten van Nijgh aan de slag kon. Hij prikte de blaadjes in de studio aan de muur, keek ernaar en schreef vervolgens zonder al te veel moeite zijn liedje. De twee kennen elkaars DNA door en door. Met andere schrijvers heeft De Groot het moeilijker. Zo houdt hij bij het componeren van Jimmy – geschreven door Ruud Engelander – steevast de zin 'maar liever dat nog dan het bord voor zijn kop van de zakenman, want daar wordt hij alleen maar slechter van' over. De Groot besluit er een eindeloos nieuw stuk van te maken dat hij achter het bestaande stuk ‘Jimmy’ plakt. Muzikaal speelt hij leentjebuur bij Lou Reeds 'Walk On The Wild Side'.
Boudewijn de Groots zoon Jim zingt het nummer Jimmy.
Hoe versloeg Boudewijn de Groot ‘Bohemian Rhapsody’ in de Top 2000 van 2005?
Ooit schreef Lennaert Nijgh het nummer ‘Avond’ voor zijn vriendin Anja Bak, met wie hij inmiddels getrouwd is. De hernieuwde samenwerking van De Groot en Nijgh gaat goed en de twee gaan ook weer voor anderen schrijven. Rob de Nijs is zo iemand, een gewezen tieneridool uit de jaren zestig die door tv-rollen in kinderprogramma's opnieuw in de belangstelling staat. Ze schrijven onder meer 'Jan Klaassen De Trompetter', 'Dag zuster Ursula' en 'Malle Babbe'. Ook het nummer 'Avond' gaat naar De Nijs. De eerste drie worden grote hits, 'Avond' niet. Ruim twintig jaar later brengt Boudewijn de Groot na jaren radiostilte weer eens een album uit. Het is dan 1996 en inmiddels is niet Nijgh maar De Groot getrouwd met Anja Bak.
Boudewijn de Groot bij een ander huewelijk van Lennaert Nijgh, met Astrid Maria Nijgh-de Backer.
Hij neemt nu zelf 'Avond' op en past zelf de tekst aan waardoor het nummer meer van toepassing is op zichzelf. In 2005 roepen radio-dj's massaal op om tijdens de Top 2000 eens op iets anders dan 'Bohemian Rhapsody' van Queen te stemmen. Het nummer van Queen is tot dan toe elke editie van de Top 2000 op de eerste plaats geëindigd. In 2005 eindigt ‘Bohemian Rhapsody’ op de tweede plaats, achter 'Avond'.
In de winter van 2005 eindigt 'Avond' op één in de Top 2000. "Veertig jaar na zijn eerste plaatje omhelst een land massaal zijn oude troubadour.' De hele aflevering zien? Kijk op NPO Start.
Krijgt Boudewijn de Groot ook andere erkenning?
Jazeker, zie onderstaand fragment:
De Lennaert Nijgh Prijs voor beste tekstdichter gaat naar Herman van Veen.
Wie zijn de vrienden van Boudewijn de Groot?
In 2002 overlijdt Lennaert Nijgh. Het leven van Boudewijn de Groot is in rustiger vaarwater gekomen. Hij speelt geregeld in de Nederlandse theaters en brengt albums uit. Zijn oude liefde voor de bluesmuziek laait ook weer op. Met zijn oude vrienden Henny Vrienten (Doe Maar) – ooit nam De Groot in 1974 diens eerste singletje op – en George Kooymans (Golden Earring) neemt hij het album Vreemde Kostgangers (2017) op.
Boudewijn de Groot, Henny Vrienten en George Kooymans repeteren aan de keukentafel. De hele uitzending zien? Kijk op NPO Start.
Van links naar rechts: Boudewijn de Groot, Henny Vrienten en George Kooymans.
Ja, die zijn er. Er zijn in Nederland veel artiesten schatplichtig aan de stille kracht uit Heemstede. De hits die Boudewijn De Groot en Lennaert Nijgh tussen 1965 en 1975 schreven, zijn bouwstenen van ons collectief geheugen en maken deel uit van de canon van de popmuziek. De helft van zijn oeuvre is bekroond met gouden en/of platina albums, zijn carrière bewierookt. In 2014 zingen eigentijdse zangers en zangeressen onder begeleiding van The Kik en New Cool Collective een mooie dwarsdoorsnede van het werk van De Groot tijdens Noorderslag 2014 in Groningen. Boudewijn de Groot zingt zelf ook een aantal nummers. Ook zijn zoon Marcel en kleindochter Aysha zingen mee.
‘Naast Jou’ door Boudewijn de Groot en The Kik. De hele uitzending zien? Kijk op NPO3.nl.
In het kort
Boudewijn de Groot is een van de grootste zangers en liedjesschrijvers van Nederland. Samen met zijn jeugdvriend en buurjongen Lennaert Nijgh vormt hij een gouden duo.
Boudewijn de Groot is bepalend voor het geluid op de Nederlandse radio in de jaren zestig en zeventig.
Na zijn debuutalbum uit 1966 verschijnen er meer dan tien albums van zijn hand. Meer dan de helft daarvan worden met goud of platina bekroond.
Boudewijn De Groot ontvangt in 2015 een BUMA Lifetime Achievement Award. Vandaag de dag is er een hele nieuwe generatie muzikanten die zich laat beïnvloeden door de muziek van Boudewijn de Groot.
