Waarom is beweging zo belangrijk? Zijn E-nummers slecht voor je? En waarom worden we kaal? Dat en meer ontdek je op deze pagina.

thema_gezondheidvoeding_socialimage

Gezondheid

Voeding

Gezondheid & Voeding

Hoe kom je uit de schulden? Sparen we genoeg voor ons pensioen? En waarom zou je beleggen? Hier vind je antwoord op je vragen over geld en inkomen. 

thema_geldinkomen_socialimage

Geld

Inkomen

Geld & Inkomen

Van muziek en games tot reizen en festivals: we vinden het heerlijk om even lekker te ontspannen. Ontdek er hier meer over.

thema_lifestylevrijetijd_socialimage

Lifestyle

Vrije tijd

Lifestyle & Vrije tijd

Wat is deepfake? Hoe wordt een nieuw vaccin getest? En hoe erg is klimaatverandering? NPO Kennis duikt in de wereld van wetenschap en technologie.

thema_techwetenschap_socialimage

Tech

Wetenschap

Tech & Wetenschap

Van de Oudheid tot de Nederlandse festivalcultuur: ontdek de verhalen achter de belangrijkste gebeurtenissen, personen en objecten uit onze geschiedenis en cultuur.

thema_geschiedeniscultuur_socialimage

Geschiedenis

Cultuur

Geschiedenis & Cultuur

Wat gebeurt er als je verliefd bent? Waarom hebben we aanraking nodig? En hoe werkt een orgasme? Dat en meer ontdek je bij NPO Kennis.

thema_liefderelaties_socialimage

Liefde

Relaties

Liefde & Relaties

Van woningnood tot stress op de werkvloer: hier vind je alle NPO Kennis verhalen over wonen en werken op een rij.

thema_wonenwerken_socialimage

Wonen

Werken

Wonen & Werken

Van de verkiezingen tot grote protestacties: ontdek hier meer over de politieke en maatschappelijke kwesties die de samenleving bezighouden.

thema_politieksamenleving_socialimage

Politiek

Samenleving

Politiek & Samenleving

desinformatie quiz header

2 desinformatiequiz Anti-Maandag Partij

animation

Een vriend vertelt je enthousiast over een nieuwe politieke partij, de Anti-Maandag Partij. Je vertrouwt het niet helemaal. Bestaat die partij wel echt? In deze quiz ga je op onderzoek uit.

6 desinformatiequiz instabericht

Je vriend stuurt je een Instagram-bericht door over het belangrijkste standpunt van de Anti-Maandag Partij. Kijk er eens goed naar:

Dat zegt niet alles. Is het bijvoorbeeld wel echt een expert op dit gebied? Van welke bron komt de quote? En is het niet uit z'n verband gehaald?

Dat is niet goed.

answer

Dat heb je goed!

desinformatie quiz 'expert' 2

Dit bericht is betrouwbaar want het komt van een expert.

question

desinformatie quiz bericht nep

image

Na een beetje speuren vind je de originele bron van de quote: een blog van Pola Smikkels. Niet echt een expert dus. En dat zij het gelooft, wil niet zeggen dat het zo is.

Je gelooft iets sneller als het past bij je mening. Dit heet <a href="https://www.isdatechtzo.nl/waarom-geloven-we-nepnieuws/jouw-brein-en-nepnieuws/hoe-werkt-het-bij-onszelf/" title="Isdatechtzo.nl: Waarom geloven we nepnieuws?" target="_blank" rel="noopener">confirmation bias</a>. Houd jij niet van maandagen, dan geloof je de 'expert' sneller.

Dat klopt!

Dat klopt niet.

desinformatie quiz persoon op telefoon

We geloven berichten sneller als ze onze mening bevestigen.

13 desinformatiequiz grafiek

Je gaat naar de pagina van de partij en ziet deze grafiek over hoeveel mensen de maandag willen afschaffen. Je vindt ook een andere grafiek hierover. Kijk eens goed:

De grafieken geven dezelfde informatie. Maar kijk maar eens goed naar de getallen, de stappen zijn niet hetzelfde.

Goed geantwoord!

desinformatiequiz toename

In grafiek 1 is de toename groter. 

desinformatiequiz ChatGPT

Je bent niet veel wijzer geworden. Daarom vraag je ChatGPT naar de Anti-Maandag Partij. <a href="https://npokennis.nl/story/601/wat-is-een-chatbot" title="NPO Kennis: Wat is een chatbot?" target="_blank" rel="noopener">Chatbots</a> schijnen antwoord te hebben op veel vragen.

ChatGPT zegt dat de partij een grap is. Om te checken of dat klopt vraag je welke bronnen de chatbot heeft gebruikt.

ChatGPT kan niet goed aangeven welke bronnen er zijn gebruikt. Dus ernaar vragen is niet zo nuttig.&nbsp;

desinformatiequiz telefoon

Dat is een goede manier om te checken of de info klopt. 

Chatbots kunnen hallucineren

video-vertical

Chatbots kunnen soms zelfs bronnen verzinnen.  

11 desinformatiequiz google

Omdat je niet zeker weet of de informatie van ChatGPT klopt, ga je zelf googelen of je kan vinden of de partij echt bestaat.

De bovenste link is niet altijd het betrouwbaarst. Het kan zelfs reclame zijn. Kijk vooral goed wie de makers zijn en waarom ze een bericht maken.

desinformatiequiz mobiel

De bovenste link in Google is het betrouwbaarst. 

desinformatiequiz satirisch bericht

statement

Na wat googelen zie je een bericht van een <a href="#ex1822" target="_self" data-explainid="ex1822">satirische nieuwssite</a> over de oprichting van de Anti-Maandag Partij. De partij is dus inderdaad nep. Daar is je vriend mooi ingetrapt!

Waar je op kan letten:

bullet-list

Test je kennis in deze quiz!

Anderen het laten weten?

En je weet het!

<a href="https://npokennis.nl/longread/7964/grof-of-grappig-waar-ligt-jouw-satirische-grens" title="NPO Kennis: Wat is satire?" target="_blank" rel="noopener">Satire</a> houdt in dat je via humor kritiek levert op de maatschappij.

Satire

Zoals <a href="https://www.isdatechtzo.nl/hoe-check-je-een-bericht/" title="Isdatechtzo: hoe check je een bericht?" target="_blank" rel="noopener">hoe je iets checkt</a> en waar je op let bij <a href="https://www.isdatechtzo.nl/nieuws-media/ionica-smeets-cijfers-bij-het-nieuws/" title="Isdatechtzo: Cijfers" target="_blank" rel="noopener">cijfers</a>.

Is dat echt zo 

Online vind je regelmatig misleidende informatie. Weet jij deze er tussen uit te vissen? Test het in deze quiz.

NPO Kennis

Astrid studeerde journalistiek aan de Christelijke Hogeschool in Ede. Ze vindt het belangrijk om niet alleen na te denken over sterke inhoud, maar ook over hoe ze deze interessant, mooi en begrijpbaar voor jou kan maken. Haar interesse ligt bij onderwerpen die het dagelijks leven raken en/of verklaren, denk aan: politiek, natuur en gender(rollen).

Foto Astrid Vermeer

Astrid Vermeer

Manon studeerde Taal- en Cultuurstudies en Film- en Televisiewetenschap aan de Universiteit Utrecht. Ze specialiseerde zich in (nieuwe) media, gender studies en moderne geschiedenis. Voor NPO Kennis maakt ze graag verhalen over geschiedenis, wetenschap en gezondheid.

Hoe zie je of een bericht betrouwbaar is?

... en je weet het